Elke week wordt er in het Theateratelier van De Figuranten gerepeteerd voor de volgende twee voorstellingen, Episode 2 en 3 van onze cyclus Mama, Just Killed A Man. Wij geven je graag een inkijkje in ons repetitieproces.

Onze stagiaires Ward en Justine gingen in gesprek met vijf spelers uit ons Open Atelier. Zij werken sinds januari aan Zucco, een voorstelling met veertien spelers geïnspireerd door de tekst Roberto Zucco van Koltès.
Waar gaat de voorstelling over?Raf: Kort samengevat gaat het over moord. Bart: (vult aan) We onderzoeken ook hoe iemand tot het plegen van moord kan komen. En daaropvolgend eventueel het onderzoek: wat doe je met moord? Hoe reageer je daarop? Mila: We werken rond Roberto Zucco en alle mensen die hij heeft vermoord. Sofie: Alle aspecten rond moord komen aan bod: het heeft soms ook iets tragikomisch. Ook de ethiek komt aan bod. We hebben gediscussieerd en gesproken over hoe iemand tot moord kan komen. Ik vond dat interessant.

"Ik vind de ontdekkingen die je kan doen interessant: het experimenteren over de aanleidingen waardoor iemand tot moord komt (of niet). Het doordenken in een bepaalde logica van iets of iemand, in een veilige zone (het toneel) vind ik ongelooflijk verrijkend."

Spreekt het thema je aan? Wat betekent het voor jou?Bart: Moord is een thema waar ik zelf geen affiniteit mee heb, maar het is wel een thema dat overal is: je zet de tv of de radio op en het gaat over dood. Al dan niet geromantiseerd in films, verhalen of ‘fait divers’ in de krant, true crime podcasts… het is alomtegenwoordig. Ik vind de ontdekkingen die je kan doen interessant: het mogen experimenteren en praten over de aanleidingen waardoor iemand tot moord komt (of niet). Het doordenken in een bepaalde logica van iets of iemand, in een veilige zone (het toneel) vind ik ongelooflijk verrijkend. Ik vind het heel interessant om zo vrij en zonder taboe te mogen nadenken. Tine: Het thema is niet iets waar ik erg mee bezig ben, want moord en dood is kwaadaardig. Maar: ik vind het stuk leuk en het feit dat er op een gekke manier ook humor in onze teksten verwerkt wordt. Gewoon het feit dat ik dat ik kan meespelen met een toneelstuk is voor mij al fijn. Mila: Ik ben veel bezig met het stuk en het verhaal. Ik kijk graag naar films met seriemoordenaars en luister naar verhalen over moord enzovoort. Raf: Voor mij is het thema moeilijk. Maar ik ben acteur, ik speel en probeer me in te leven in een rol.
Hoe verliep de eerste repetitie van dit deel van Mama, Just Killed A Man?Tine: We hebben de tekst van Roberto Zucco gelezen, we hebben verschillende types uitgetest en geïmproviseerd met rollen, door verschillende typetjes mensen of een rollenspel te spelen… We werken ook altijd met een stuk nieuwe tekst waarvan we weten dat (Annelore (de regisseur nvdr) kennende) het nog altijd kan veranderen. Dat was de start. Raf: In het begin is het altijd een beetje zoeken. We krijgen opdrachten om iets te spelen, maar het is niet dat je rol al vastligt. We testen dingen uit voor de voorstelling. Bart: Aan de hand van een bestaand personage, Roberto Zucco, wordt er inderdaad verkend en geëxperimenteerd. Dat is het prototype waar rond er gewerkt en waar naar verwezen wordt. De scènes worden dan aan elkaar genaaid. Raf: Het mooiste van allemaal is dat dat iedere keer afzonderlijke stukjes zijn. Hoe ze het doen, versta ik niet, maar je brengt je eigen scène en plots wordt alles één geheel! Het wordt een theaterstuk waarvan je zegt: “Allez, hoe komen ze daarbij?”. Ik kan dat niet, hoor. Maar daarom ben ik geen regisseur, hé. (Iedereen lacht) Mila: Het was nieuw voor mij om écht over de dood te praten. Bij mijn andere stukken was dat niet zo en dat was moeilijk voor mij. Nu lukt het wel.

Hoe ze het doen, versta ik niet, maar het mooiste van allemaal is als we onze eigen afzonderlijke scène brengen en plots alles tot één geheel zien worden! Het wordt een theaterstuk waarvan je zegt: “allez, hoe kom je daarbij?”.

Hoe ziet een repetitie er gewoonlijk uit?Sofie: Vaak is er een stukje monoloog die we moeten leren. En ook stukjes dialoog met anderen. Die stukjes worden dan door onze regisseur samengebracht en gevormd tot één geheel. Het is niet alleen het theaterstuk maar er wordt ook gewerkt rond de filosofische vragen die bij het thema moord horen. We voeren soms ook groepsdiscussies. Raf: Dat begint al met het samen eten voor de repetitie. Samen aan tafel een boterhammeke eten en babbelen. Bart: En op het einde van een repetitie soms een toonmomentje. Als we in groepjes zijn ingedeeld kunnen we dan naar elkaar kijken. Tine: Het is ook een stuk experimenteren, eigenlijk. 'Laten we het eens op die manier proberen. Ne keer zo en ne keer zo.' Hoe komt het over op die manier. Wij proberen het gewoon samen uit. We krijgen tijdens de repetities vaak de tijd om in groepjes te repeteren of om onze tekst te leren. We kunnen dan ook experimenteren met hoe wij onze tekst zouden brengen. Bart: Binnen bepaalde richtlijnen krijg je heel veel vrijheid om je eigen interpretatie in te vullen. Met de regisseur die dan feedback geeft. Tine: Eigenlijk ook een stuk improviseren.
Waarover gaat je monoloogje? Wie speel je volgens jou?Raf: Van mij gaat het over iemand die denkt dat hij zal sterven. Hij vraagt aan de dokter  hoe lang hij nog te leven heeft. En hij krijgt te horen dat hij 100 jaar wordt. Hij is bij de dokter omdat hij denkt dat hij vroegtijdig zal sterven. Mila: Van mij komt het erop neer dat ik een tikkende tijdbom ben. En dat ik bang ben om  te sterven, maar ook om iets te doen waar ik spijt van krijg. Tine: Mijn personage ziet het leven en de speciale momenten daarin als een vorm van snapshots. Een soort polaroidfotocollectie. De monoloog is een heel hectische opsomming van allemaal dingen die mislopen. Bv. Geen muntje vinden voor je kar in de winkel. En dat je als kind altijd iets groter wilde. Maar ziet dat je nu nog steeds telkens iets groter wilt. Ook de belachelijkheid van de perfecte selfie komt aan bod. Mijn personage zie alles een beetje als foto’s voor zich.
Heb je dingen bijgeleerd over het spelen?Tine: Ik heb soms moeite om me volledig te laten gaan. Als ik een vreemd personage of een gekke bek moet trekken. Dan ben ik meer bezig met “Oei, het publiek zal mij toch niet raar vinden”. Ik heb geleerd dat het gaat over mijn rol en niet over mij als persoon. Is mijn rol raar dan speel ik die raar. Dat is juist de bedoeling van spelen. Maar dat loslaten is wel een grote stap. Sofie: Ik pas me overal aan. Ik pas me aan elke rol aan. Als ik zelf iets moet maken steek ik er graag iets grappigs in. Bart: De Figuranten is een erg veilige ruimte. En de ruimte ook durven in te nemen, dat heb ik  geleerd. Ook dat de vierde wand belangrijk is. Wij en het publiek. Ook leerde ik als je ergens in een rol moet kruipen, dat je niet bang moet zijn om het groot te maken. Je kan er dan in- en uitstappen, weer kleiner maken als het nodig is. Mila: Voor mij als jongste van de groep (15) is het wel leuk om met al wat oudere mensen samen te spelen. Vroeger durfde ik mensen niet aan te spreken. Maar nu dus wel. Ik leer ook beter articuleren. Bedankt voor het gesprek. We kijken uit naar de voorstelling!
Zucco gaat binnenkort in première tijdens Mad World 2023.

"Zou jij het kunnen? Iemand vermoorden?"

Mad World 2023